Norweska firma, Norwegia - informacje
Potrzebuję obsługi firmy

Księgowość w Norwegii

Księgowość stanowi istotny element każdej działalności gospodarczej - znajomość obowiązków przedsiębiorcy oraz stopnia trudności związanej z prowadzeniem księgowości firmy jest kluczowa. Jeśli masz wątpliwości co do możliwości samodzielnego zarządzania księgowością lub rozważasz zatrudnienie profesjonalisty, ta zakładka zawiera informacje, które pomogą Ci podjąć decyzję. Ponadto wskażemy, które ustawy mogą okazać się przydatne, jakie terminy i stawki obowiązują przedsiębiorców i w jaki sposób wystawić fakturę.

JAKIE FORMY ORGANIZACJI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ WYRÓŻNIAMY W NORWEGII?

Firma jednoosobowa (enk), filia firmy zagranicznej (NUF), spółka akcyjna AS

JAKIE USTAWY REGULUJĄ NORWESKĄ KSIĘGOWOŚĆ?

Norweska księgowość jest regulowana przez dwie ustawy: Zgodnie z nimi transakcje dokonywane przez przedsiębiorstwo powinny być rejestrowane (najlepiej w programie księgowym), a związane z nimi dokumenty przechowywane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, tak aby w każdym roku rachunkowym składać zeznanie roczne - w ustawach uregulowano również kwestie dotyczące rachunku zysków i strat, bilansu oraz wyceny.

Osoby prowadzące w Norwegii działalność gospodarczą nie mają obowiązku zatrudniania księgowego - księgowość można prowadzić samodzielnie, jednak należy starannie dbać o dotrzymywanie terminów i prawidłowość wyliczeń, ponieważ błędy w rachunkach i niedotrzymywanie terminów wiąże się z kontrolami z urzędu.

Niektóre firmy mają obowiązek kontroli zewnętrznej sprawozdań rocznych - biegły rewident sprawdza bilans i roczne sprawozdania z prowadzonej działalności. Revisorloven to ustawa o biegłych rewidentach, która reguluje rodzaje firm mających obowiązek takiej kontroli.
Każdy przedsiębiorca, niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności, ma obowiązek złożenia zeznania podatkowego - trzeba to zrobić do 31 maja następnego roku.
Informacje o dochodach firmy (Skattemelding) należy złożyć poprzez portal www.altinn.no (niezbędne jest posiadanie kodów MinID) - urząd w ciągu kilku miesięcy wylicza podatek do zwrotu lub zapłaty (Skatteoppgjør).

Portal altinn.no

Portal altinn.no to platforma elektroniczna, która służy w Norwegii do składania wszelkich wniosków, rozliczeń, korekt i odwołań - za jego pomocą można składać dokumenty związane z zeznaniami podatkowymi, rozliczeniami podatku VAT, zaliczkami na podatek dochodowy czy rozliczeniami składek na ubezpieczenie społeczne. Więcej informacji o możliwościach, jakie oferuje portal altinn.no można znaleźć tutaj.

Kody MinID składają się z zestawu pięciocyfrowych haseł, które służą do logowania na portalu Altinn - niezbędny jest do tego numer personalny (fødselsnummer) lub numer tymczasowy (D-nummer). Po rejestracji na stronie podatnik pocztą otrzymuje kody niezbędne do korzystania z portalu.

Kary za niedotrzymywanie terminów

Niedotrzymanie terminów składania dokumentów oznacza naliczenie przez urząd kary - nałożona kara (z każdego tytułu i terminu) nie może przekroczyć 52 450 NOK.

Kary za niedotrzymanie terminu:

KSIĘGOWOŚĆ FIRMY JEDNOOSOBOWEJ (ENK)

Co jest istotne w księgowości firmy jednoosobowej w Norwegii? W przypadku działalności jednoosobowej księgowość nie jest zbytnio skomplikowana - istotna jest znajomość ustaw o rachunkowości i prawidłowe księgowanie transakcji.

Sporym plusem jest możliwość korzystania ze środków firmowych na potrzeby prywatne (przelewy i wypłata gotówki) - służy do tego konto 2060 (Privatuttak). Konto to jest również pomocne, gdy zaginą faktury kosztowe - na wyciągu wyszczególnione są zapłaty z firmowego konta.
Przedsiębiorca powinien opłacać zaliczki na podatek dochodowy w czterech ratach (wysokość zaliczek ustala urząd na podstawie deklaracji dochodu) - zaliczki ujęte są na koncie 2070 (Forskuddsskatt), którego stan pod koniec roku musi być zgodny z zaliczkami wyszczególnionymi na Skattemelding.
Po zamknięciu roku księgowego salda kont (2060, 2070) powinny równać się zeru.

Na koncie 2050 (Annen egenkapital) wylicza się kapitał własny, czyli Egenkapital, który trzeba wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym, do którego dołącza się załącznik RF-1175 Næringsoppgave 1.
Działalność jednoosobowa podlega obowiązkowi audytu, jeśli spełnia określone warunki: jej obroty przekraczają 5 000 000 NOK, a dodatkowo suma bilansowa jest większa niż 20 000 000 NOK lub posiada ono więcej niż 20 pracowników (zatrudnionych na pełen etat).

KSIĘGOWOŚĆ SPÓŁKI AS

O wydatkach, podatkach i udziałach w spółce AS Księgowość prowadzona w spółce akcyjnej jest skomplikowana i wymaga zatrudnienia profesjonalisty. Plan kont nie zawiera konta wydatków prywatnych - 2060 (Privatuttak). Nie ma więc możliwości korzystania w sposób dowolny z firmowych funduszy. Każdy wydatek i operacja na koncie firmowym powinny zostać zaewidencjonowane i udokumentowane. Ponadto udziałowcy w spółce otrzymują wynagrodzenie na zasadzie zatrudnienia (jako pracownicy), na zasadzie wynagrodzenia akcjonariuszy (styrehonorar) albo poprzez dywidendę - nie mogą swobodnie wypłacać firmowych środków.

Spółki AS powinny opłacać podatek dochodowy w dwóch równych ratach w roku następnym po roku podatkowym (urząd wylicza zaliczki na podstawie dochodu z poprzednich lat).

Obowiązkowi audytu podlega każda spółka AS. Może jednak zostać z niego zwolniona, jeśli spełnia określone warunki:
Spółki AS powinny złożyć określone dokumenty:
  • Aksjonærregisteroppgaven (do 31 stycznia),
  • Skattemelding for aksjeselskap (do 31 maja),
  • Årsregnskap (do 31 lipca).
Do zeznania podatkowego musi być dołączony załącznik RF-1167 Næringsoppgave 2.

KSIĘGOWOŚĆ NUF

Prowadzenie filii firmy zagranicznej w Norwegii wymaga znajomości z zakresu księgowości oraz przepisów dotyczących importu towarów bądź usług i często wiąże się z koniecznością posiadania reprezentanta do rozliczania podatku VAT.

W przypadku NUF-u w planie kont nie istnieje Privatuttak, czyli konto wydatków prywatnych - 2060. Obowiązek audytów powstaje, gdy firma ma obroty wyższe niż 5 000 000 NOK - wtedy biegły rewident powinien sprawdzić bilans i roczne sprawozdania z działalności przedsiębiorstwa.
Oddziały firm zagranicznych powinny złożyć określone dokumenty:
  • Skattemelding (do 31 maja),
  • Årsregnskap (do 31 lipca).

KTÓRE FIRMY PODLEGAJĄ OBOWIĄZKOWI AUDYTU?

Rodzaje działalności w Norwegii a obowiązek audytu. Obowiązkowi audytu podlegają wszystkie spółki AS - aby spółka została zwolniona z tego obowiązku musi spełniać określone warunki: Firmy jednoosobowe zasadniczo nie podlegają obowiązkowi audytu, jednak jeśli obroty przedsiębiorstwa przekraczają 5 000 000 NOK, a suma bilansowa jest większa niż 20 000 000 NOK lub posiada ono więcej niż 20 pracowników (na pełen etat) - powstaje obowiązek audytu dla firmy jednoosobowej (ENK).

NUF, czyli filie firm zagranicznych płacące podatek dochodowy w Norwegii, podlegają obowiązkowi audytu, jeśli ich obroty przekraczają 5 000 000 NOK.

Szczegółowe informacje na temat obowiązku kontroli zewnętrznej sprawozdań rocznych można znaleźć w norweskiej Ustawie o biegłych rewidentach - Revisorloven.

KOSZTY W FIRMIE

Koszty prowadzenia działalności gospodarczej ze względu na czas występowania dzielą się na koszty stałe i koszty zmienne.

Koszty stałe to:

Koszty zmienne to:

Koszty różnią się w zależności od rodzaju prowadzonej działalności i zakresu świadczonych usług - należy pamiętać o konieczności udowodnienia zasadności poniesionych kosztów.
Przy wyliczaniu kosztów firmy niezbędne są faktury kosztowe - trzeba skrupulatnie kontrolować prawidłowość danych na fakturach wystawionych przez dostawców czy sprzedawców. Należy sprawdzić poprawność danych firmy przedsiębiorcy - muszą jednoznacznie wskazywać na firmę kupującego oraz poprawność kwot na fakturze - kwoty brutto (suma kwoty netto i VAT-u) oraz odpowiednią wysokość naliczonego VAT-u.

Jak księguje się fakturę kosztową w Norwegii?

SAMOCHÓD W FIRMIE

Posiadanie służbowego samochodu wiąże się zarówno z możliwością odliczeń, jak i dodatkowymi obowiązkami. Wydatki związane z korzystaniem z firmowego samochodu są często podstawowym kosztem działalności, co oznacza obniżenie podstawy opodatkowania.

W kosztach prowadzenia działalności gospodarczej samochód można ująć na dwa sposoby:
za pomocą druku Kjørebok

Korzystne, jeżeli:
  • firma korzysta z samochodu prywatnego na potrzeby działalności,
  • przedsiębiorstwo rzadko korzysta z samochodu (można odliczyć 6 000 km w ciągu roku),
  • przedsiębiorstwo korzysta z samochodu osobowego (kwoty wydane na użytkowanie samochodu mają wpływ na korzyści podatkowe),
  • samochód jest pożyczony,
  • samochód w niedługim czasie ma zostać sprzedany (sprzedaż prywatnego samochodu nie jest przychodem firmy).
wpisując samochód do ewidencji środków trwałych

Korzystne, jeżeli:
  • firma często korzysta z samochodu,
  • samochód jest w leasingu lub został kupiony na kredyt firmowy,
  • samochód ma wysoką wartość i w najbliższej przyszłości nie zostanie sprzedany (sprzedaż samochodu firmowego jest przychodem firmy).
Wypełniając druk Kjørebok należy wpisać dane samochodu, datę i cel podróży, liczbę przebytych kilometrów (liczba kilometrów naliczana jest przez Elektronisk Kjørebok), które następnie mnoży się przez odpowiednią stawkę (w roku 2019: 3,5 NOK za każdy kilometr - gdy z samochodu korzysta właściciel firmy, 4,1 NOK za każdy kilometr - gdy z samochodu korzysta pracownik firmy). Nie jest konieczne zbieranie faktur i paragonów związanych z użytkowaniem samochodu - należy jednak wypełniać książkę ewidencji pojazdu.

Wpisanie samochodu do ewidencji środków trwałych oznacza, że w programie księgowym należy rozdzielać koszty związane z użytkowaniem samochodu - paliwo: 7000 (Drivstoff), naprawy: 7020 (Vedlikehold) itd., a do zeznania podatkowego trzeba dołączyć załączniki związane z wydatkami i amortyzacją, co pozwoli obniżyć podatki. Takie rozwiązanie wiąże się z koniecznością przechowywania paragonów i faktur za wydatki związane z użytkowaniem samochodu - nie wypełnia się książki ewidencji pojazdu.

Wysokość rocznej opłaty za samochód (Årsavgift) zależy od jego rodzaju.

PODATEK DOCHODOWY W FIRMIE

W Norwegii podatek dochodowy wynosi 22% od dochodu (osób fizycznych i jednostek gospodarczych) - kwota podatku wzrasta w zależności od dochodów osiągniętych przez firmę.

W 2021 roku ustalono następujące progi podatkowe:

  • do 184 800 NOK - 22%
  • od 184 800 NOK do 260 100 NOK nadwyżkę mnoży się dodatkowo o 1,7%
  • od 260 100 NOK do 651 250 NOK nadwyżkę mnoży się dodatkowo o 4%
  • od 651 250 NOK do 1021 550 NOK nadwyżkę mnoży się dodatkowo o 13,2%
  • od 1 021 550 NOK nadwyżkę mnoży się dodatkowo o 16,2%.
W przypadku, gdy dochód firmy przekroczył kwotę z deklaracji należy dopłacić należny podatek dochodowy do 31 maja następnego roku - po tym czasie urząd do zaległej kwoty doliczy odsetki.

Spłata zaliczek na podatek dochodowy zależy od rodzaju prowadzonej działalności:
Firma jednoosobowa (ENK) Spółka AS
Raty podatku 4 raty 2 raty
Data płatności 15 marca, 15 czerwca, 15 września, 15 grudnia 15 lutego, 15 kwietnia
Uwagi Przedsiębiorca powinien zadeklarować na portalu altinn.no zysk - overskudd - firmy na kolejny rok, a w latach kolejnych urząd wyliczy zaliczki na podstawie zysku z minionych lat. Spółki otrzymują zaliczki za poprzedni rok - wyliczone przez urząd na podstawie dochodu z poprzednich lat - w styczniu.
Firmy, których obroty w ciągu 12 miesięcy przekroczą 50 000 NOK mają obowiązek rejestracji w rejestrze płatników VAT (Merverdiavgiftsregisteret). Po wpisie do rejestru VAT należy pamiętać o składaniu deklaracji VAT - dokument trzeba składać do urzędu raz na dwa miesiące (za pomocą portalu www.altinn.no):
Rejestracja, obrót firmy, wpis do rejestru, terminy składania deklaracji. Podatek VAT dzieli się na trzy stawki:
Faktury przychodowe wystawiane są klientom firmy za towary bądź usługi. Na fakturze przychodowej powinien znaleźć się:
  1. numer faktury (na górze dokumentu, numeracja jest ciągła z roku na rok),
  2. numer organizacyjny przedsiębiorstwa (dziewięciocyfrowy numer – płatnicy VAT dopisują na końcu skrót MVA),
  3. data wystawienia faktury (pozwala zakwalifikować przychód do okresu),
  4. data płatności faktury (ważna w zarządzaniu przepływami pieniężnymi),
  5. dane sprzedawcy (nazwa firmy i adres),
  6. dane kupującego (imię, nazwisko, adres),
  7. numer konta bankowego (niezbędny do wykonania przelewu za usługę / towar),
  8. opis usługi / towaru (powinien być szczegółowy),
  9. kwota (kwota, jaką klient ma do zapłaty za towar / usługę).
Warto dbać o prawidłowość wystawianych faktur, ponieważ w przypadku braku zapłaty firma windykacyjna ma prawo nie podjąć się ściągnięcia długu, jeśli faktura została wystawiona w sposób nieprawidłowy.

Faktury przychodowe księguje się na kontach:

JAKIE OBOWIĄZKI WIĄŻĄ SIĘ Z ZATRUDNIENIEM PRACOWNIKA W FIRMIE?

Zatrudnienie pracownika związane jest z szeregiem obowiązków i wzrostem kosztów działalności - dlatego warto przekalkulować, czy zatrudnienie pracownika faktycznie jest dla przedsiębiorstwa opłacalne.

Przedsiębiorca, który zamierza zatrudnić pracownika powinien:

  1. dokonać wpisu do Aa - register et przy pomocy druku Samordnet registermelding del 1(BR-1010B). W punkcie 3.3 należy zaznaczyć JA, a następnie wysłać ten druk do BRØNNØYSUNDREGISTRENE,
  2. otworzyć konto bankowe (Skattetrekkskonto), które będzie służyło do zabezpieczenia zaliczki na podatek dochodowy za pracownika,
  3. podpisać umowę z pracownikiem (umowa powinna być sporządzona w wersji papierowej, w dwóch egzemplarzach. Może być również sporządzona w dwóch językach. Zawarte w umowie stawki nie mogą być mniejsze od tych, jakie ustalił urząd - warto je monitorować, ponieważ co roku ulegają zmianom),
  4. zgłosić pracownika do NAV (zgłoszenie należy złożyć na druku A-melding do piątku następnego tygodnia po podpisaniu umowy),
  5. opłacać obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne (OTP - Obligatorisk tjenestepensjon; za każdego pracownika zatrudnionego na co najmniej 3/4 etatu; składka ta stanowi minimum 2% wynagrodzenia i jest kosztem pracodawcy - nie jest potrącana z wypłaty pracownika),
  6. pracownik jest zobowiązany do dostarczenia Skattekort (w innym wypadku może zostać obciążony zaliczką na podatek dochodowy w wysokości 50%) oraz numeru personalnego i numeru konta bankowego (norweskie prawo nie przewiduje wypłaty wynagrodzenia gotówką).
Zatrudnienie pracownika z zagranicy jest możliwe tylko wtedy, gdy posiada on numer personalny i Skattekort - pracownik z podpisaną umową i paszportem powinien złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie skarbowym. Ponadto w przypadku, gdy pracownik pochodzi z kraju spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego musi posiadać pozwolenie na pobyt.

A-melding, Timeliste, Lønnslipp, Sammenstillingsoppgave.

Podatki od zatrudnienia:

Pracodawca ma obowiązek opłacania podatków od zatrudnienia w terminach:

Zatrudniając pracowników pracodawca ponosi koszty stałe i zmienne.
Koszty stałe to:
  • opłata z tytułu zatrudnienia (14,1% od wynagrodzenia brutto),
  • ubezpieczenie emerytalne (2% od wynagrodzenia brutto),
  • feriepenger (10,2% od wynagrodzenia brutto - pracownicy do 60 roku życia, 12,5% od wynagrodzenia brutto - pracownicy powyżej 60 roku życia).
Koszty stałe to łącznie 26,3% od kwoty wynagrodzenia brutto.
Koszty zmienne to:
  • zasiłki chorobowe,
  • szkolenia pracowników,
  • odzież robocza itp.
Koszty zmienne to około 5% od kwoty wynagrodzenia brutto.
W zależności od zakresu działalności firmy pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia pracownikom niezbędnych szkoleń, szkolenia BHP, odzieży roboczej oraz identyfikatorów - Byggekort czy Renholdskort.

DOKUMENTY W FIRMIE

Każde przedsiębiorstwo ma obowiązek przechowywania dokumentów dotyczących jego działalności przez okres 5 lub 3,5 roku od daty zamknięcia roku księgowego - czas przechowywania dokumentów jest zależny od ich rodzaju.
Dokumentacja pierwotna

Powinny być przechowywane przez okres 5 lat od zamknięcia roku księgowego.

To m.in. deklaracje roczne, dokumenty kosztowe, rejestr rachunków, deklaracje VAT, dokumenty przychodowe, dokumenty kadrowe, bilanse, pisma od rewizora, specyfikacje środków trwałych, specyfikacje zobowiązań.
Dokumentacja wtórna

Powinny być przechowywane przez okres 3,5 roku od zamknięcia roku księgowego.

To m.in. wszelkie umowy, dokumentacja magazynowa, korespondencja dotycząca księgowości.
Niektóre dokumenty - deklaracje celne, dokumentacja kredytowa, dokumentacja księgowa - należy przechowywać 5-15 lat w zależności od rodzaju prowadzonej działalności.

Dokumenty firmowe należy przechowywać w archiwum - bezpośrednio w przedsiębiorstwie lub w firmie magazynowej (podmiot przechowujący ma obowiązek udostępnienia dokumentów w przypadku np. kontroli z urzędu). W sytuacji, gdy zakończy się procedura bankructwa firmy o tym, co należy zrobić z dokumentami decyduje prowadzący sprawę syndyk - to on podejmuje decyzję o oddaniu dokumentów osobom uprawnionym lub ich zniszczeniu.
Aby zachować przejrzystość dokumentów warto przechowywać je w uporządkowanych segregatorach - w zachowaniu porządku może pomóc stworzenie zakładek, np. wyciągi z konta, faktury kosztowe, faktury przychodowe itp. Jeśli firma zatrudnia pracowników, pomocne będzie także stworzenie segregatora na dokumenty pracownicze - zwolnienia lekarskie, umowy o pracę itp.
Porządek w dokumentach jest bardzo istotny, ponieważ wszystkie koszty stanowią podstawę do obniżenia podatku dochodowego (należy przechowywać wszelkie faktury), w razie kontroli z urzędu potrzebne dokumenty będą łatwo dostępne, a łatwość w zebraniu odpowiedniej dokumentacji jest ważna, gdy nadchodzi termin złożenia deklaracji podatkowych czy innych rozliczeń.

PLAN KONT KSIĘGOWYCH

Przedsiębiorca ma obowiązek założenia firmowego konta bankowego - bedriftskonto, aby to zrobić należy okazać w banku potwierdzenie rejestracji działalności gospodarczej oraz ważny paszport.
Plan kont jest niezbędny, aby móc wykazać przed urzędem zdarzenia gospodarcze w firmie - standardowy plan kont to NS4102, który wskazuje schemat zakwalifikowania danego zdarzenia gospodarczego - standardowy plan kont składa się z kilkunastu stron.

Zapis konta księgowego w Norwegii składa się z czterech cyfr. Ważne jest, aby prawidłowo dopasować zdarzenie gospodarcze do konta księgowego - pod koniec roku rozliczeniowego salda kont wpisuje się do rocznego zeznania podatkowego

BEZPIECZEŃSTWO W PRACY

Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnić bezpieczne warunki pracy - jest to szczególnie istotne, gdy firma zatrudnia pracowników. Aby właściwie zadbać o bezpieczeństwo w pracy należy odbyć szkolenie BHP (HMS).

Kiedy właściciel norweskiej firmy ma obowiązek ukończenia kursu BHP Pewne rodzaje działalności ze względu na specyfikę pracy wymagają specjalnych kart branżowych - dotyczy to m.in. usług sprzątających czy prac budowlanych. Identyfikatory ważne są przez dwa lata od daty wydania, a koszt ich wyrobienia zawsze ponosi pracodawca.

Jedyną instytucją, która ma prawo wydać identyfikator Byggekort (dla pracowników firm budowlanych) czy Renholdskort (dla pracowników autoryzowanych firm sprzątających) jest Oberthur Technologies (www.byggekort.no, www.renholdskort.no).

Na identyfikatorach muszą znaleźć się informacje:

Terminy składania dokumentów branżowych:
  • Renholdskort (natychmiast po zarejestrowaniu firmy - właściciel, zaraz po zatrudnieniu - pracownik),
  • Byggekort (od razu po zarejestrowaniu firmy - właściciel, zaraz po zatrudnieniu - pracownik).
Zmiana miejsca zatrudnienia wiąże się z koniecznością wyrobienia nowego identyfikatora.

Przedsiębiorstwa zajmujące się artykułami spożywczymi, zwierzętami, czy kosmetykami powinny również posiadać pozwolenie od Mattilsynet.

W Norwegii przez prawo regulowane jest 168 zawodów (lista zawodów) - osoby zakładające firmę, która wymaga zezwolenia muszą posiadać certyfikat potwierdzający kwalifikacje (dotyczy to między innymi branży medycznej, prawników, kierowców i masażystów).

IMPORT / EKSPORT

Przedsiębiorstwa, które zajmują się handlem mają obowiązek rejestracji w Foretaksregisteret - Rejestrze Przedsiębiorstw, dotyczy to wszystkich norweskich i zagranicznych spółek oraz firm jednoosobowych, które zajmują się odsprzedażą towarów lub zatrudniają co najmniej pięciu pracowników.
Chociaż Norwegia nie należy do Unii Europejskiej, jest częścią Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), dlatego możliwa jest wymiana towarów między Polską a Norwegią. Import towarów i usług do Norwegii jest zwolniony z podatku VAT - dotyczy to firm figurujących w rejestrze płatników VAT. Pozostaje jednak obowiązek zgłaszania towarów i usług z zagranicy w deklaracji VAT.

Poszczególne towary mają przypisane stawki i taryfy celne, a także zwolnienie z tych opłat i cła. Wysokość stawek celnych ustalana jest przez Norweski Urząd Celny (www.toll.no).

Wszelkie informacje o towarze zawarte są w dokumencie SAD - dokument ten należy okazać na norweskiej granicy. SAD przygotowują agencje celne, posiadające wszelkie informacje o obowiązujących opłatach i procedurach celnych. Niekiedy procedury celne dopełniane są przez same firmy spedycyjne, a kupujący ma dostęp do kopii deklaracji celnej na portalu altinn.no. Do dokumentu SAD należy dołączyć fakturę na zakup towarów - gdy firma wystawi fakturę z VAT-em przedsiębiorca musi przesłać potwierdzenie wywozu towaru i poprosić o korektę faktury, dzięki czemu naliczony VAT zostanie skorygowany.

Podatek MVA od importu wynosi 25% i 15% - opodatkowaniu nie podlegają samochody elektryczne, statki i ich części, wiatraki elektryczne (źródła energii) itd.
Importowane towary księguje się na koncie 4001 (zakup towarów z zagranicy) - zakup poniżej 350 NOK (z ubezpieczeniem i transportem) nie podlega obowiązkowi zgłoszenia importu.
Eksport usług jest zwolniony z VAT, jednak usługa musi być w całości przeznaczona do konsumpcji za granicą - gdy część usługi jest przeznaczona do użytku w Norwegii, usługa powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT. Usługi wymienne (dostarczane drogą elektroniczną) także są zwolnione z podatku VAT - dotyczy to m.in. usług reklamowych, usług konsultingowych czy usług prawnych.

W zależności od rodzaju towarów ich eksport może wymagać specjalnych zezwoleń:

Sprzedaż eksportowanych towarów / usług księguje się na koncie 3100.

Wywóz towarów za granicę jest możliwy, gdy zostają spełnione wymogi eksportowe:

FAQ
1. Czy zakup programu księgowego jest koniecznością?

Jeśli w firmie odbywa się mniej niż sześćset transakcji księgowych zakup programu księgowego nie jest konieczny - do prowadzenia można używać np. programu Excel.

2. Czy koszty benzyny i pozostałe koszty związane z użytkowaniem samochodu w celach służbowych można odliczyć, gdy w korzysta się z samochodu prywatnego?

Można to zrobić, jeśli sprawa dotyczy firmy jednoosobowej - aby móc skorzystać z odliczeń należy prowadzić książkę ewidencji ruchu pojazdu (kjørebok), jednak w takim przypadku odlicza się bramki, parkingi i promy w trakcie podróży służbowych.

3. W jaki sposób należy prowadzić książkę jazdy?

Kjørebok - książka jazdy - to po prostu ewidencja przebytych kilometrów. Na jej podstawie odlicza się koszty użytkowania samochodu na potrzeby działalności. W książce jazdy muszą znaleźć się: data podróży, cel podróży, przebyta trasa i liczba pokonanych kilometrów.

4. Czy osoba prowadząca książkę jazdy powinna jednocześnie zbierać paragony za paliwo?

Osoby prowadzące książkę jazdy nie mają obowiązku przechowywania paragonów za paliwo.

5. Czy do kosztów prowadzenia działalności można doliczyć ratę kredytu za samochód firmowy?

Do kosztów działalności można doliczyć odsetki od takiego kredytu i amortyzację środka trwałego - sama rata za kredyt nie zalicza się do kosztów prowadzenia działalności.

6. Czy w koszty prowadzenia działalności można wliczyć raty leasingowe?

Raty leasingu można wliczyć w koszty prowadzenia działalności gospodarczej.

7. Czy w kosztach prowadzenia działalności można uwzględnić roczny podatek za samochód (Årsavgift)?

Jest to możliwe, jeśli samochód stanowi w firmie środek trwały.

8. Na jakiej zasadzie rozlicza się zakup maszyn niezbędnych do prowadzenia działalności? Czy koszt zakupu można zaksięgować i odliczyć od dochodu?

Urządzenia o wartości powyżej 15 000 NOK amortyzowane są przez kilka lat - ich kosztu nie rozlicza się jednorazowo. Stawka amortyzacji jest uzależniona od rodzaju urządzenia (sprawdź tutaj), np. sprzęt za 16 000 NOK powinien zostać odliczany w wysokości 30% od kwoty zakupu - 4800 NOK w jednym roku, 4800 NOK w kolejnym roku itd.

9. Czy prowadzenie ewidencji środków trwałych jest konieczne?

Prowadzenie ewidencji środków trwałych jest konieczne - należy ewidencjonować środki trwałe, czyli maszyny, wyposażenie biura, narzędzia i komputery.

10. Czy w koszty działalności można wliczyć prywatny telefon z firmowym abonamentem?

Koszt firmy będą stanowiły jedynie połączenia dotyczące spraw służbowych. Ze względu na to, że rozgraniczenie charakteru prowadzonych rozmów jest problematyczne, przyjęto kwotę 4392 NOK, którą wycofuje się z kosztów firmy pod koniec roku rozliczeniowego.

11. Czy koszty czynszu i prądu w wynajmowanym mieszkaniu można wliczyć w koszty firmy?

Do kosztów prowadzenia firmy można doliczyć jedynie opłaty za prąd i czynsz w mieszkaniu, w którym prowadzona jest działalność.

12. W jaki sposób doliczyć do kosztów prowadzenia firmy koszt wynajmu lokalu i opłaty za prąd, jeśli biuro znajduje się w lokalu mieszkalnym?

W takiej sytuacji można odliczyć koszty na dwa sposoby: maksymalnie 1700 NOK (jako hjemmekontor) - jest to standardowa kwota, która nie wymaga posiadania żadnych faktur albo proporcjonalnie, czyli w zależności od powierzchni całego lokalu i pomieszczenia, w którym faktycznie prowadzona jest działalność - jeśli mieszkanie ma 50 metrów kwadratowych, a pokój, w którym znajduje się biuro - 10 metrów kwadratowych, można odliczyć 20% wszystkich kosztów mieszkania (opłaty za prąd, czynsz).

13. Czy zatrudnienie pracownika związane jest z kosztami innymi niż samo wynagrodzenie?

Zatrudnianie pracowników wiąże się z obowiązkiem opłacania podatku i ubezpieczeń (Arbeidsgiveravgift, Pensjonskostnader, Yrkesskadeforsikring), konieczne jest przeprowadzenie kursu BHP i niezbędnych szkoleń oraz zapewnienie ubrania roboczego itd.

14. Na jakim koncie można zaksięgować niewypłacone wynagrodzenia dla pracowników?

Niewypłacone wynagrodzenia należy zaksięgować na koncie: 2930 Skyldig lønn.

15. Czy otwarcie Skattetrekkskonto jest konieczne?

Konto Skattetrekkskonto służy do zabezpieczenia zaliczki na podatek dochodowy za pracownika - zaliczkę opłaca się raz na dwa miesiące (co miesiąc należy odkładać odpowiednią kwotę).

16. Czy w trakcie podróży służbowych właścicielowi firmy przysługuje dieta?

Jeśli podróż trwa dłużej niż 12 godzin można odliczyć 89 NOK za każdy dzień.

17. Czy zakup laptopa można wliczyć w koszty firmy budowlanej?

Jest to możliwe, jeśli komputer ma służyć celom służbowym. W trakcie ewentualnej kontroli z urzędu należy uzasadnić konieczność zakupu laptopa - to, że jest niezbędny do uzyskania przychodu.

18. Czy można odliczyć koszty dojazdów do pracy?

Koszty dojazdów do pracy można odliczyć w rocznym zeznaniu podatkowym - nie odlicza się ich jako kosztów prowadzenia działalności.

19. Czy istnieje możliwość płacenia za materiały i wynagrodzenia pracowników gotówką?

Płatność gotówką jest możliwa jedynie do 10 000 NOK w ciągu roku - kwoty powyżej tej sumy nie mogą stanowić kosztów prowadzenia firmy.

20. Co zrobić w przypadku pomyłki w płatnościach kartą - wydatki firmowe zostają opłacone kartą prywatną, a prywatne zakupy firmową?

Wszystko zależy od rodzaju prowadzonej działalności. W przypadku działalności jednoosobowej każda transakcja powinna zostać zarejestrowana w programie księgowym - saldo Bankinnskudd (o numerze 1920 wg planu kont) musi być takie samo jak na wyciągu bankowym. W sytuacji zapłaty za wydatki firmowe kartą prywatną, należy poinformować o tym księgowego. W przypadku spółek taka sytuacja nie może mieć miejsca.

21. Czy w przypadku spółki należy zaznaczyć w programie księgowym zakup samochodu?

Jest to konieczne - samochody wykazuje się na koncie 1230.

22. W jaki sposób właściciel spółki może wypłacać sobie wynagrodzenie?

Udziałowcy mogą wypłacać sobie wynagrodzenie na jeden z trzech sposobów: na zasadzie zatrudnienia - jako pracownik w spółce, na zasadzie wynagrodzenia akcjonariuszy (styrehonorar) albo jako dywidendę.

23. Czy na granicy należy zgłaszać wszystkie towary, niezależnie od ich wartości?

Nie ma obowiązku zgłaszania towarów, których wartość nie przekracza 350 NOK - razem z ubezpieczeniem i transportem.

24. Gdzie można znaleźć informacje o imporcie towarów do Norwegii?

Informacje o stawkach celnych każdorazowo ustala się w norweskim urzędzie celnym - www.toll.no.

25. Czy można zaksięgować polską fakturę na zakup materiałów?

Można zaksięgować taką fakturę, gdy wypełniono odpowiednie dokumenty celne i właściwie przeprowadzono procedury celne.

26. Czym jest giro wystawiane firmom budowlanym przez RVO? Czy firma ma obowiązek je opłacić?

Giro to obowiązkowa opłata naliczana firmom z branży budowlanej - program RVO ma na celu poprawę warunków i bezpieczeństwa pracy. Jego przedstawiciele pojawiają się na budowach i informują o przepisach dotyczących prac budowlanych. Wysokość giro jest zależna od ilości zatrudnionych pracowników - kwota 250 NOK to kwota minimalna naliczana firmom, które nie zatrudniają pracowników. Opłata wynosi 0,03% wynagrodzenia brutto na podstawie minionego roku.

27. Czy w koszty firmy można wliczyć znaczki pocztowe?

Znaczki pocztowe można wliczyć w koszty prowadzenia działalności, jeśli zostały wykorzystane w celach służbowych.

28. Co powinno znaleźć się na norweskiej fakturze?

Na fakturze powinny znajdować się następujące informacje: numer faktury, numer organizacyjny przedsiębiorstwa, wraz z oznaczeniem, czy jest ono płatnikiem VAT, data wystawienia faktury, data płatności faktury, dane sprzedawcy, dane kupującego, numer konta bankowego sprzedawcy, cena i opis towaru bądź usługi.

29. Co zrobić, aby zacząć wystawiać faktury?

Aby firma mogła wystawiać faktury powinna zostać zarejestrowana w Brønnøysundregistrene. Po otrzymaniu potwierdzenia rejestracji i nadanego przez urząd numeru organizacyjnego, należy założyć konto firmowe - dopełnienie tych formalności oznacza możliwość rozpoczęcia działalności i wystawiania faktur.

30. Na jakiej zasadzie numerowane są faktury?

Niezależnie od upływu czasu numeracja faktur powinna być ciągła - oznacza to, że w nowym roku należy kontynuować numerowanie od ostatniej wystawionej faktury.

31. Czy jest możliwe wystawianie faktur bez posiadania działalności?

Aby móc wystawiać faktury należy mieć zarejestrowaną działalność gospodarczą w Norwegii - konieczne jest posiadanie norweskiego numeru organizacyjnego. Najprostszym sposobem jest założenie działalności jednoosobowej (Enkeltpersonforetak) - jest bezpłatne i nie wymaga posiadania kapitału, a jeśli obroty firmy nie przekroczą 50 000 NOK w ciągu roku nie trzeba opłacac podatku VAT.

32. Czy VAT można odliczyć od każdego kosztu?

Od niektórych wydatków nie można odliczyć VAT-u (hotele, jedzenie itd.).

33. Kiedy można wystawiać faktury z VAT-em?

Faktury z naliczonym podatkiem VAT w Norwegii można wystawiać, gdy firma jest zarejestrowana jako płatnik VAT.

34. Czy zatrudniając wiecej niż pięciu pracowników należy zarejestrować się w Foretaksregisteret?

Osoby zatrudniające tylu pracowników są zobowiązane do rejestracji w Foretaksregisteret.

35. Gdzie można sprawdzić ile zaliczki zapłaciło się w roku bieżącym?

Informacje o wysokościach zaliczek na podatek dochodowy w Norwegii można sprawdzić na portalu: www.altinn.no w formularzu Mine krav og betalinger.

36. Do kiedy należy uregulować należność z tytułu niedopłaty zaliczek?

Aby uniknąć odsetek od niedopłaty należy zapłacić brakującą kwotę do 31 maja roku następnego.

37. Jak wyliczyć podatek od dochodu 500 000 NOK?

Standardowy podatek dochodowy w Norwegii wynosi 22% - większy dochód opodatkowany jest wyższymi stawkami. Osoba osiągająca dochód 500 000 NOK może wyliczyć podatek w podany sposób: 184 800 * 22% + (260 100 - 184 800) * (22% + 1,7%) + (500 000 - 260 100) * (22% + 1,7% + 4%) = podatek do zapłaty.

38. Czy w firmie osiągającej spore dochody i zatrudniającej wielu pracowników konieczne jest weryfikowanie prowadzonej księgowości w Norwegii?

Weryfikacja księgowości jest konieczna, jeśli roczne obroty przedsiębiorstwa przekraczają 5 000 000 NOK - w takiej sytuacji sprawdzenie przez biegłego rewidenta bilansu i rocznych sprawozdań jest niezbędne.

39. Ciągle przypominam moim klientom o niezapłaconych fakturach. Kosztuje mnie to wiele nerwów i opłaty pocztowe. Czy mogę klientów obciążyć za koszty przesyłki?

Tak, za wysłanie inkassovarsel do klienta, który zalega z zapłatą za fakturę, dolicza się dodatkowa opłata- purregebyr 70 NOK. Można też doliczyć odsetki za spóźnienie w opłacie.

40. Jak długo należy przechowywać faktury?

Wszelkie dokumenty firmowe (faktury kosztowe i przychodowe itd.) należy przechowywać przez pięć lat po zakończeniu roku księgowego.

41. Co należy zrobić z dokumentacją, która pozostała po zamknięciu procedury bankructwa firmy?

O tym , co zrobić z dokumentacją firmy, decyduje syndyk prowadzący sprawę - ma on prawo do podjęcia decyzji o oddani dokumentów do osób uprawnionych lub zniszczenia dokumentacji, gdy nie znajdą się osoby nią zainteresowane.

42. Czy urzędową korespondencję można odbierać przez portal Altinn?

Istnieje możliwość odbierania korespondencji poprzez portal - należy wypełnić formularz RF-1299 (www.altinn.no). Powiadomienia o wiadomościach będą wysyłane na adres e-mail podany przy rejestracji.

Potrzebujesz pomocy w sferze formalności Twojego biznesu?